Belediye Ölçeği ile Belediye Meclis Üyesi Profili Arasındaki İlişki: Trabzon Büyükşehir İlçe Belediyeleri Üzerinden Karşılaştırmalı Bir Analiz

Abstract

Nowadays, local governments are considered to be one of the most fundamental institutions of democratic political life. In this respect, especially the local councils play a vital role in both local democracy and local representation, along with the feature of become a decision-making body. The use of the power of the people through representatives leads to the prominence of the representative profile in the local councils. In the literature, there are many studies on the representative profile in the local councils (provincial council or municipal council). However, in these studies, the relationship between the representative profile and the scale of the local government unit is not included. Thus, the aim of the study is to determine the relationship between the municipal scale and the alderman profile. For this purpose, alderman of three metropolitan sub-provinces (Ortahisar, Besikduzu, Hayrat) in different scales in Trabzon were interviewed (63 people). Based on the data (gender, age, educational status, occupation, place of birth, knowledge of foreign language, experience of mukhtar or mayor, number of the period of aldermanship, and resignation status from the public service in the process of becoming a candidate) obtained the alderman profile of these metropolitan sub-provincial municipalities was outlined. Then, the similarities and differences related to the three profiles were evaluated in terms of the municipal scale and some findings were reached. Günümüzde yerel yönetimler, demokratik siyasi hayatın en temel kurumlarından biri olarak kabul edilmektedir. Bu açıdan özellikle yerel meclisler, karar organı olma özelliği ile birlikte, gerek yerel demokrasi gerekse yerel temsil açısından hayati bir rol oynamaktadır. Halkın sahip olduğu iktidarı temsilciler aracılığıyla kullanması, yerel meclislerdeki temsilci profiline önem kazandırmaktadır. Literatürde yerel meclislerdeki (il genel meclisi veya belediye meclisi) temsilci profilini konu edinen birçok çalışma bulunmaktadır. Ancak bu çalışmalarda, temsilci profili ile yerel yönetim biriminin ölçeği arasındaki ilişkiye yer verilmemiştir. Buradan hareketle, çalışmanın amacı, belediye ölçeği ile belediye meclis üyesi profili arasındaki ilişkinin ortaya koyulmasıdır. Bu amaç çerçevesinde, Trabzon ilinde yer alan farklı ölçekteki üç büyükşehir ilçe (Ortahisar, Beşikdüzü, Hayrat) belediye meclisinin üyeleriyle görüşülmüş (63 kişi) ve elde edilen verilerle (cinsiyet, yaş, eğitim durumu, meslek, doğum yeri, yabancı dil bilme durumu, muhtarlık veya belediye başkanlığı kariyerine sahip olma durumu, meclis üyeliği dönem sayısı ve aday olma sürecinde memurluktan istifa durumu) söz konusu büyükşehir ilçe belediyelerinin meclis üyesi profili çıkarılmıştır. Ardından, elde edilen üç profile ilişkin benzerlik ve farklılıklar, belediye ölçeği açısından değerlendirilerek birtakım bulgulara ulaşılmıştır.