Baltalık işletmelerinin koru işletmelerine dönüştürülmesinde orman yol ağının yeniden düzenlenmesi modeli

Abstract

Bu çalışmada, baltalık işletmelerinin koru işletmelerine dönüştürülmesinde orman yol ağının yeniden düzenlenmesi amaçlandı. Araştırma alanı, Amasya Orman Bölge Müdürlüğü sınırları içinde yer alan Tokat Orman İşletme Müdürlüğü'ne bağlı Yaylacık Orman İşletme Şefliği Orman Arazisi ve bu saha içindeki orman yol ağı olarak belirlendi. Çalışma aşamalarında öncelikle orman yol ağı planlamada kullanılacak kriterler-karar değişkenleri (arazi eğimi, bakı, yol yoğunluğu, yola uzaklık, arazi kullanımı, ana dereye uzaklık) belirlendi. Her bir kriter kendi içerisinde puanlandırıldı ve derecelendirildi. Çiftler arası ilişkilerde üç farklı şekilde ağırlık hesabı yapıldı. Karar değişkenlerine ait değerler CBS ortamına aktarıldı. Çok Kriterli Değerlendirme kapsamında Fuzzy teoremi kullanılarak Doğrusal Bulanık Mantık Üyelikleri belirlendi ve toplamsal maliyet yüzeyi oluşturuldu. Maliyet yüzeyine dikeyde % 12'yi geçmemesi için kısıt belirlendi. LCP kullanılarak çalışma alanındaki odun deposu merkez alındı ve 64 geçki (rampa) noktası belirlendi. Orman yol ağı mutedil olarak 10'ar yıl aralıklarla üç planlama periyodunda planlandı. Periyotlar sonunda işletmeye açma oranı % 67,22 ve yol yoğunluğu 17,07 m/ha olarak hesaplandı. Uzman görüşüne başvurularak optimal yol yoğunluğu ve işletmeye açma oranına ulaşıldı. Tasarlanan maliyet yüzeyinde en uygun maliyetli güzergah hesabı ile orman yol ağlarının planlanmasında yeni bir model ortaya kondu.