Defne (Laurus nobilis L. )'nin tohumla ve çelikle üretimi esaslarının belirlenmesi üzerine araştırmalar

Abstract

Şu anda; dünyadaki kuru defne yaprağı üretiminin % 90'lık kısmını ülkemizin karşıladığı ve odun dışı orman ürünleri arasında önemli bir yere sahip olan defne, aşırı tahribattan dolayı üretim alanlarının daralması tehlikesiyle yüz yüzedir. Gelecekte de bu potansiyelin korunması için yeni defne üretim alanlarının oluşturulması zorunlu görülmektedir. Son yıllarda Çevre ve Orman Bakanlığı yaptığı çalışmalarda odun dışı orman ürünlerine daha fazla yer vermesinin yanında, özel sektörün de ilgisinin artması defneyi popüler bir ürün haline getirmiştir. Artan ilginin, bilgiyle doğru yönlendirilebilmesi için fidan üretim tekniklerinde varolan eksikliğin giderilmesi hedeflenmiş, bu maksatla defnenin tohumdan kaplı fidan üretimi ile vejetatif olarak çelikle üretim yöntemini ortaya koymak için çalışmalar yapılmıştır Seçilen sekiz yöreden toplanan tohumlarla üç kap tipi ve üç harç tipi kullanılarak yetiştirilen fidanların fidan karakteristikleri ve uygulanan etmenlerin bu karakteristikler üzerindeki etkileri değerlendirilmeye çalışılmıştır. Tez çalışmasının ikinci bölümünü oluşturan defnenin çelikle üretilmesi konusunda 11 zamanda alınan çelikler dört farklı ortamda ve IBA'nın farklı beş dozu kullanılarak köklendirme çalışmaları yapılmış ve en uygun köklenme zamanı tespit edilmiştir. Yine bu zamana bağlı kalınarak, çalışmanın devamı niteliğinde olmak üzere; IBA, IAA, NAA ve 2,4-D köklendirme hormonlarının farklı dozları kullanılarak çelikle üretim çalışması tekrarlanmıştır. Sonuç olarak, defnenin çelikle çoğaltımında en uygun zaman, ortam, hormonlar ve dozlar belirlenmeye çalışılmıştır.