Dönüşümsel planlama kapsamında atıl kalan ofis binalarının üniversite olarak yeniden kullanılması

Abstract

Ülkemizde bir yanda yerleşke ölçeğinde yeterli binaya sahip devlet üniversiteleri, diğer yanda yeni kurulmuş bina sıkıntısı çeken vakıf üniversiteleri yer almaktadır. Her geçen yıl yüksek öğretime ilginin artması ile üniversite ve öğrenci sayısı artmaktadır. Bunun sonucunda üniversiteler mekânsal açıdan yetersiz kalmakta ve özellikle arazilerin çok pahalı olduğu büyük şehirlerde, yeni bina inşa etmek yerine, mevcut binaları dönüştürmektedir. Son yıllarda değişen çalışma alışkanlıkları ve ofis binalarının yüksek kira bedeli nedeniyle ofis binaları atıl kalmaktadır. Ofis binalarının atıl oluşları, merkezi konumları ve çağdaş bina olmaları sebebiyle üniversiteler tarafından tercih edilmektedir. Tez kapsamında İstanbul'da mevcut ofis yapısından dönüştürülmüş dört vakıf üniversitesi seçilmiş ve tasarımcıları ile görüşülmüştür. Tasarımcılara; üniversiteye dönüşüm sürecinde ne tür sorunlar ile karşılaştıkları, ne gibi değişiklikler yaptıkları sorulmuştur. Tasarımcıların verdiği cevaplar, tasarımcılardan toplanan çizimler ve yerinde çekilen fotoğraflarla beraber, mevcut yapılara ilişkin bütün veriler toplanmıştır. İlk bölümde irdelenen literatür taramasında belirlenen kriterler üzerinden, seçilen üniversite binaların sosyal, fiziksel, işlevsel, mekânsal, teknik ve güvenlik özellikleri detaylı olarak incelenmiştir. Mevcut durumları, tasarımcıların aldığı ortak kararlar ve yapılan tüm müdahaleler belirlenmiştir. Binaların tasarımcılar açısından olumlu ve olumsuz yönleri ortaya koyulmuştur. İncelenen örnekler üzerinden; ofis yapılarının üniversite kullanımı açısından uygunlukları ortaya koyularak, atıl kalan ofis yapılarını yeniden işlevlendirmeyi düşünen üniversiteler için önerilerde bulunulmuştur.