Mikrodalga yöntemi ile diaza-flavon/flavanon bileşiklerinin sentezi, N-alkil türevleri ve biyolojik aktiviteleri

Abstract

Bu çalışmada, ilk olarak kalkon türü doğal bileşiklerin analogları olan amino substitue azakalkonlar (1-3) sentezlendi. Daha sonra bu bileşiklerden yola çıkılarak yine doğal flavon ve flavanon analogları olan diaza-flavon/flavanon (4-7) bileşiklerinin mikrodalga destekli sentezleri ve bunların N-alkil ve N,N'-dialkil türevlerinin (8-42) sentezi gerçekleştirildi. Yapılan literatür araştırmasında; 1-7 nolu bileşiklerin bilinen, ancak 4-7 nolu bileşiklerin mikrodalga yöntemi ile ilk kez sentezlendiği, 8-42 nolu bileşiklerle ilgili ise herhangi bir çalışmaya rastlanmadığı görüldü. Bileşiklerin yapılarının aydınlatılmasında NMR (1H NMR, 13C NMR, APT, COSY), FT-IR, UV, LC-MS/MS ve elementel analiz teknikleri kullanıldı. 1-42 Nolu bileşikler üzerinde gerçekleştirilen antimikrobiyal aktivite çalışmalarında, 1-6 nolu bileşiklerin genel olarak aktivitelerinin olmadığı, 7 nolu bileşiğin 1 adet Gram-pozitif bakteriye karşı aktivitesinin olduğu, alkil türevi olan 8-42 nolu bileşiklerin özellikle de 6-12 C aralığındakilerin Gram-pozitif bakterilere karşı iyi derece de etkinliklerinin olduğu tespit edildi. Bileşikler arasında en aktif olan seri ise 1,2'-diazaflavon (7) bileşiğinin N,N'-dialkil türevleri olan 37-42 nolu bileşikler olduğu tespit edildi. DPPH radikal temizleme aktivitesi ve demir indirgeme/antioksidan güç (FRAP) yöntemleriyle belirlenen antioksidan aktivitelerde ise 8-17 serisinin daha aktif olduğunu ve alkil türevlerinde genel olarak zincirin uzamasıyla aktivitede düşüş olduğunu göstermiştir. In this study, amino substituted azachalcones (1-3), which are analogs of the natural chalcone-type compounds, were synthesized at first. Then, microwave assisted synthesis of natural flavone and flavanone analogs called diazaflavone and diazaflavanone (4-7) were yielded from these azachalcones and their N-alkyl and N,N'-dialkyl derivatives were synthesized. Although compounds 1-7 were found to be known but, compounds 4-7 were synthesized first time by microwave method. The synthesis of compounds 8-42 were found to be new. Identification of compounds 1-42 were done by spectroscopic methods using NMR (1H NMR, 13C NMR, APT, COSY), FT-IR, UV, LC-MS/MS and elemental analysis techniques. In the antimicrobial activity studies of compounds 1-42, it was defined compounds 1-6 didn?t have any activity against tested bacteria except compound 7 which showed antimicrobial activity against only one Gram-positive bacteria. But alkyl derivative compounds (8-42) especially 6-12 carbon chains showed high antimicrobial activities against Gram-positive bacteria. N,N'-dialkyl derivatives (37-42) of 1,2'-diazaflavone (7) were the most active group of synthesized compounds. As a result of antioxidant activities of the compounds 1-42, which were determined according to DPPH radical scavenging activity and iron reducing / antioxidant power (FRAP) methods, compounds 8-17 were estimated as the most active and it showed that the activity of alkyl compounds decreased with the chain contraction generally.