Özet:
Bu araştırma Bartın'ı Amasra ilçesine bağlayan karayolunun peyzaj planlamalarına ışık tutacak verilerin tespit edilmesi, peyzaj mimarisi açısından ortaya koyduğu genel sorunların belirlenmesi ve alınacak önlemleri kapsamaktadır. Araştırma alanı, Bartın- Amasra karayolunun 16 km'lik yol güzergahını ve yakın çevresinin görsel peyzaj özelliklerini içerir. Buna göre karayolunun tanıtımı amacı ile peyzaj elemanları olarak, toprak özellikleri, iklim durumu ve doğal bitki örtüsü incelenmiştir. Yolun görsel analizi için; güzergah boyunca görüş alanına giren farklı görsel etkiye sahip noktalar belirlenerek sınıflandırma yapılmıştır. Bu sınıflandırma doğrultusunda manzara noktaları, yönlendirme öğeleri, karar noktaları ile görsel karmaşaya sebep olan noktalar tespit edilmiş ve bu noktaların görsel özellik ve etkilerini belirlemek amacıyla hazırlanan bir anket, yol güzergahını kullananlara uygulanmıştır. Anket sonuçları, SPSS paket programı ve istatistiksel olarak khi-kare yöntemiyle değerlendirilip, tablo ve grafiklere aktarılmıştır. Uygulama çalışmasından elde edilen veriler doğrultusunda görsel değerler açısından. sorunlar belirlenmiş ve öneriler getirilmiş, bunlardan yararlanılarak yol güzergahının manzara yolu olarak planlanması için gerekli tasarım ilkeleri saptanmıştır. Yapılan çalışmanın ortaya çıkardığı önemli noktalardan biri, karayollarının peyzajın önemli bir öğesi olduğunun kabul edilmesi ve bu bağlamda bir karayolu çevresinin görsel değerlerinin yol güzergahı kullanıcılarının güvenli ve zevkli bir yolculuk yapmalarına olanak sağlayacak şekilde planlanmasıdır. Bu çalışmanın sonucu olarak vurgulanacak diğer önemli nokta; etkin bir karayolu peyzaj planlaması için verilecek kararların, yol trafiğe açıldıktan sonra değil, güzergah belirlenme aşamasından itibaren ele alınması ve planlama çalışmaları aşamasında peyzaj mimarlarının katılımının sağlanmasıdır.
