Özet:
Bu çalışmada, Türkiye'nin hem orman varlığı hem de ekonomik değer bakımından önemli orman ağacı türlerinden biri olan Sarıçam (Pinus sylvestris L.)'ın tek ve çift girişli ağaç hacim tabloları düzenlenmiştir. Tek ve çift girişli ağaç hacim tablolarını düzenleyebilmek amacıyla muhtelif yetişme ortamı ve meşcere koşullarından yetişen 90 adet örnek ağaçtan gövde analizi verisi alınmış ve ilgili ölçümleri yapılmıştır. Söz konusu 90 adet gövde analizi örneğinden 965 adet veri türetilerek ağaç hacim modellerinin geliştirilmiş, bu ağaçların kesim yaşındaki gerçek kabuklu değerleri ise geliştirilen hacim modellerin genel bazda sarıçam meşcerelerine uygunluğunun denetlenmesinde kullanılmıştır. Uygun hacim modelinin belirlenmesinde Ortalama Hata, Ortalama Mutlak Hata, Hataların Standart Sapması, Açıklanan Varyans Yüzdesi, Toplam Hata Yüzdesi ve Ortalama Mutlak Hata Yüzdesi gibi ölçütlerden yararlanılmıştır. Ardından 0.05 önem düzeyinde yapılan uyguluk denetimi ile, gerek tek girişli gerekse çift girişli ağaç hacim denklemlerinin Türkiye sarıçam ormanlarına uygun olduğu sonucuna varılmıştır.Tek girişli ağaç hacim tablosu yukarıda sözü edilen ölçütlere göre en uygun olarak belirlenen V = b0 + b1 D + b2 D2 denklemine göre düzenlenirken, çift girişli ağaç hacim tablosu ise V = b0 + b1 D + b2 D2 + b3 H + b4 D2H denklemine göre düzenlenmiştir.
