Özet:
Bilgisayar teknolojilerinin 1960'lı yıllarda mimarlık pratiğinde kullanılmaya başlanması bir çok değişimi beraberinde getirmiştir. Tasarım sürecine araç olarak dahil olan bilgisayar, sonraları tasarımın gerçekleştiği ortama dönüşmüştür. Bilgisayarın yeni bir tasarım ortamı oluşturması, tasarım süreci içerisinde yeni kavramların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Teknolojik yeniliklerle araç, ortam ve yöntemin farklılaşmasının, süreci değiştirdiği düşünülmektedir. Aynı zamanda bu durum, mimarlıktaki en önemli paradigma değişimi olarak kabul edilmektedir. Bu bağlamda çalışma kapsamında, hesaplamalı tasarım yöntemlerinin tasarım süreçlerini inceleyerek, içeriğinde yer alan kavramların, tekniklerin ve bunları içeren tasarım süreci modelinin ortaya konulması ve geleneksel tasarım sürecinden farklı yanlarının tartışılması amaçlanmıştır. Çalışmanın genel bilgiler bölümünde, tezin kuramsal altyapısını oluşturan literatür çalışmasından sonra, hesaplamalı tasarım yöntemlerine ait örnekler belirlenerek tasarım süreçleri analiz edilmiştir. Bulgular ve irdelemeler bölümünde süreç içerisinde yer alan kavramlar ve teknikler belirlenmiş, bu kavramları ve teknikleri içeren süreç modeli ortaya konulmuştur. Çalışma sonucunda, düşünsel kökenleri geriye götürülebilmekle birlikte 1960'lardan itibaren mimarlık pratiğine yeni bir yaklaşım olarak katılan hesaplamalı tasarım, geleneksel yöntemlerden farklı bir süreç ortaya koymakta ve süreç tasarımını ön plana çıkarmaktadır. Hesaplamalı yöntemlerin erken tasarım evresinde kullanılması, tasarım sürecini rasyonel ve sistematik, tanımlanan bileşenlere ve sürece bağlı olarak varyasyonların üretildiği, yaratıcılığı barındıran veri-enformasyon-bilgi işleme süreci olarak dönüştürdüğü görülmektedir.
