Özet:
Bu çalışmada; doğanın, doğa etkin mimari ve yerleşmelerin korunmaları ve sürekliliklerinin sağlanması konusu incelenerek, ölçütler değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Doğa, toplum, mimari-yerleşme kalitelerinin çok anlamlı şekilde buluştuğu örnekler yöre, bölge, ülke ve yaşayanları için "yer" değerini getirmekte; önemli kimlik kalitelerini sunmaktadırlar. Bu özgün konumlar farklılaşan bölge, topografya, bitki örtüsü, iklim gibi çevresel verilerle birlikte özel kimlik değerini getirmektedirler. Bu konumlar özgün bir yaşam atmosferi ile buluştuğunda koruma-yaşatma öncelikli mekanlar-yerleşmeler değer kazanmaktadırlar. Çalışmada Doğu Karadeniz Bölgesi kıyı mimari örneklerinin doğa ile ilişkisi, birlikteliği ve oluşturduğu özgün konumlar; "yer" yaratma, özel-lokal kimlik kalitelerini sergileme ve koruma-yaşatma kaliteleri öncelikleri kapsamında incelenmiştir. Çalışma genel bilgiler, mevcut literatürün incelenmesi-alan çalışması, sonuçlar ve öneriler olmak üzere üç bölümde ele alınmıştır. İlk bölümde; çalışma üzerinde etkili olan kavramlara, yaklaşımlara genel olarak değinilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde; alan çalışması ve alan çalışması ile birlikte belirlenen yerleşmelerden elde edilen verilerin bir araya getirilmiş ve analiz ve değerlendirilmeler yapılmıştır. Çalışma sonuçlar ve öneriler bölümü ile tamamlanmıştır.