Beşikdüzü (Trabzon) yöresi heyelan tehlike analizleri

Abstract

Bu tezin amacı, Beşikdüzü ilçe sınırlarını kapsayan alanda heyelanlara yönelik olasılıksal ve fiziksel model tabanlı tehlike analizlerinin gerçekleştirilmesidir. Bu amaçla, ilk olarak Google Earth uydu görüntülerinden yararlanılarak gözlenen heyelan alanlarının envanter haritası hazırlanmış, belirlenen yenilme alanları arazi çalışmalarıyla denetlenmiştir. Toplam 11 heyelan lokasyonundan alınan örselenmiş ve örselenmemiş zemin örnekleri ile birim yoğunlukları, kıvam limitleri ve kayma direnci parametreleri belirlenmiştir. Çalışma alanına ait 1:25.000 ölçekli ve Harita Genel Müdürlüğü tarafından üretilen sayısal topoğrafik haritalardan yararlanarak Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) ortamında 10 m mekânsal çözünürlüklü sayısal yükseklik modeli (SYM) üretilmiş, SYM'den ikincil topoğrafik veriler elde edilmiştir. Yağış tetiklemeli meydana gelen heyelanların zamansal tekrarlanma olabilirlikleri için Meteoroloji Genel Müdürlüğü'nden temin edilen yağış verileri istatistiksel olarak analiz edilmiş, alansal olabilirlikleri için alansal büyüklük-frekans analizleri gerçekleştirilmiştir. Fiziksel modele dayalı duyarlılık değerlendirmesi Shalstab matematiksel modeli kullanılarak elde edilmiş, olasılıksal yöntemlerden Lojistik Regresyon (LR) ve Destek Vektör Makineleri (DVM) yöntemleriyle de üretilen duyarlılık haritaları ile karşılaştırılmıştır. Yağış değerlerinden yola çıkarak 1, 2, 5, 10 ve 20 yıllık tekrarlanma periyotları ve alansal büyüklük olabilirliği belirlenen eşik değerleri dikkate alınarak alanın olası heyelan tehlike haritaları üretilmiştir.