Devrekani (Kastamonu, Türkiye) metamorfitlerinin petrokimyası, petrolojisi ve jeokronolojisi

Abstract

Orta Pontidler'de, amfibolit, ortognays, paragnays, metakarbonat ve kuvarsitlerden oluşan Devrekani (Kastamonu) Metamorfitleri'nin petrografisi, petrokimyası, petrolojisi, jeokronolojisi ve metamorfizma koşulları incelenmiştir. Amfibolit ve gnayslar, başlıca hornblend (Mg#: 0.48-0.74), klinopiroksen (Wo46-52En35-38Fs11-18), plajiyoklas (An05-98), kuvars, biyotit (XAnn: 0.33-0.49, XPhl: 0.24-0.52; Mg#: 0.33-0.59), granat (Alm43-80Grs0-18Prp5-23And0-4Sps10-33), K-feldispat (An0-1Ab3-26Or73-96), kordiyerit (Mg#: 0.33-0.71), sillimanit, hersinit ve Fe-Ti oksit içerir. Mineral birliktelikleri; sillimanit zonu, üst amfibolit-alt granulit fasiyesi ve Barrow tipi orta P/ yüksek T metamorfizmasını yansıtmakta olup, termobarometre hesaplamaları 6±1.25 kbar, 775±25C (Pmak.: 8.62 kbar, Tmak.: 827±22C) ve 20-22 km derinliği vermektedir. Petrokimyasal verilere göre; amfibolitler, adayayı toleyitik bazaltını; ortognayslar, I-tipi kalk-alkalin volkanik yay granitoyidini; paragnayslar ise aktif-pasif kıta kenarı ortamını karakterize eden şeyl-vake protolitlerinden türemişlerdir. Metamorfitler, 87Sr/86Sr= 0.708914 - 0.734935, 144Nd/143Nd= 0.512149 - 0.51299 oranlarına, εNdi=(-9.54)-(+6.89) değerine ve TDM=1.27-1.85 milyar yıl yaşına sahiptir. U-Pb zirkon yaşlarına göre protolitler, Paleozoyik ve öncesi (668-293 My) kaynak alanlarla ve Permo-Karbonifer (316-252 My) magmatizmasıyla ilişkilidir. Ayrıca; U-Pb zirkon (199-158 My) ve 40Ar-39Ar hornblend/biyotit (192-153 My) yaşlandırmalarına göre, en üst metamorfizma koşulları Jura döneminde gerçekleşmiş olmalıdır. Sonuç olarak Devrekani Metamorfitleri, Pontidlerde Jura döneminde gelişen genişlemeli kıtasal yay metamorfizması ürünü olarak tanımlanabilir.