Kastamonu Küre bakır madenindeki cevher zenginleştirme atıklarının macun dolgu malzemesi olarak kullanılabilirliğinin incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada, bağlayıcı tipi, oranı ve sınıflandırmanın Küre bakır madeninden alınan iki farklı tesis atığı, üç farklı baraj atığı ve iki farklı sınıflandırılmış atık kullanılarak hazırlanan çimentolu macun dolgunun (CPB) kısa ve uzun dönem mekanik performansına ve reolojik özelliklerine etkisini araştırılmıştır. Atık ve bağlayıcıların detaylı olarak fiziksel, kimyasal ve mineralojik karakteristikleri incelenmiştir. 28 ve 90 günlük kür sürelerinde ³1,0 MPa dayanımı sağlayacak optimum macun dolgu karışımını belirlemek için %5,5-11,0 çimento oranlarında toplam 630 adet dolgu numunesi hazırlanmıştır. Numunelerin dayanım kazanımı atık tipinden bağımsız olarak kür süresi ve bağlayıcı oranının artmasıyla ve akışkanlığın (slamp) düşmesiyle birlikte artış göstermiştir. Bağlayıcı olarak CEM III/A 42,5N kullanıldığında 28 ve 90 günde ?1,0 MPa dayanım için bağlayıcı dozajının baraj ve tesis atıkları için sırasıyla ?160 kg/m3 ve ?130kg/m3 olması gerektiği belirlenmiştir. Tesis ve sınıflandırılmış baraj atığı ile %6,5-8,5 çimento oranında hazırlanan dolguda Portland çimentosu (CEM I 42,5) kullanıldığında numunelerin 28 günde ?1,0 MPa dayanım sağladığı ve uzun dönemde duraylılığını koruduğu gözlenmiştir. Sınıflandırma işlemi; baraj atığının kısa ve uzun dönem dayanım ve duraylılığını arttırırken, pirit atığı dayanım kazanımına olumlu yönde etki yapmamıştır. Sınıflandırılmış atıkların mikserde karışımı ve yeraltına taşınması işlemi ilave testlerle değerlendirilmelidir. Ayrıca istenen dayanım ve duraylılığı elde etmek için sınıflandırılmış pirit atıkları kullanarak ilave dayanım testlerinin yapılması gereklidir