Özet:
Bu çalışmada, bakır curufu ve pirit külü atıklarının alternatif ağır ortam malzemeleri olarak kömür yıkamada kullanılabilirliği araştırılmıştır. Ayrıca Eski Çeltek Kömür İşletmesi'nde iri kömür yıkama için Tambur ve Drewboy ayırıcı performansı değerlendirmesi yapılmış ve tesisteki manyetit kayıpları incelenerek nedenleri araştırılmıştır.Çalışma sonucunda; ağır ortam malzemesi olarak kullanılan manyetitin kuvars ve hematit gibi safsızlıklar içerdiği, alternatif ağır ortam malzemelerinden pirit külünde manyetitin yanında ağırlıklı olarak hematit bulunduğu, bakır curufunun ise manyetitin yanında çoğunlukla fayalit ve kuvars içerdiği görülmüştür. Bu nedenle malzemelerin manyetik duyarlılıkları ve geri kazanılabilirlik verimleri düşük olarak bulunmuştur. Ayrıca tesisteki manyetit kayıplarının gerek yıkama ünitesinde ve gerekse geri kazanım ünitesinde standartların çok üzerinde gerçekleştiği tespit edilmiştir.Tesiste çift yoğunluklu ayrımda Tambur (1,8 gr/cm3) ve Drewboy (1,7 gr/cm3) ayırıcı ile manyetitle yapılan çalışmalarda yıkama performansının standartlara göre kabul edilebilir sınırlarda olduğu bulunmuştur. Bunun yanı sıra alternatif malzemeler (bakır curufu ve pirit külü kahverengi) ile yapılan ayırma sonuçları da kabul edilebilir sınırlarda bulunmasına rağmen malzemelerin geri kazanılabilirlik verimleri çok düşük bulunmuştur. Bu nedenden dolayı, bu malzemelerin ağır ortam olarak kullanılmadan önce manyetik ayırıcı ile zenginleştirilmesi önerilmektedir.
