Özet:
BU?DAY (Triticum aestivum L.) SAPLARININ ÖN DESÎLİKASYONU VE BU ÎŞLEMÎN 02-NaOH KA?IT HAMURLARI ÜZERİNE ETKİLERİ Tahıl samanının kimyasal kağıt hamuru üretiminden açığa çıkan siyah çözeltideki yüksek silis içeriği ve yüksek viskozite, geri kazanma ünitesinde karşılaşılan iki önemli problemdir. Siyah çözeltiye uygulanan desilikasyon teknikleri ise silisten kaynaklanan bu problemleri ekonomik ve istenen seviyede giderememektedir. NaOH, Na2C03, Na2S+Na2S04 ve HF gibi silis giderici kimyasal maddelerin yüksek konsantrasyonlarda buğday saplarının desilikasyonuna etkisi detaylı olarak araştırılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre en uygun ön desilikasyon kimyasalı NaOH olarak bulunmuş olup optimum ön desilikasyon şartlan aşağıda açıklanmıştır: Kimyasal madde oram : % 1 NaOH Desilikasyon kademe sayısı. : 3 Sıcaklık : 80 °C İşlem süresi : 20 dakika Çözelti / Sap oranı : 20 / 1 Böylece, ılımlı şartlarda % 73,1 oranında bir desilikasyon sağlanarak hammadde bünyesindeki % 4,50 oranındaki silis bileşenleri % 1,21 ' e indirilmiştir. Bunun sonucunda, siyah çözeltideki silis oranı da % 0,83 den daha aşağıya düşürüldüğünden silis problemi ekonomik ve etkili bir şekilde çözülmüş olacaktır. Bununla beraber, NaOH ile ön işlem sonucu hammadde yumuşadığından daha az kimyasal madde ve daha düşük sıcaklıkta pişirme yapılabilecektir. Ayrıca, ön işlemle hammaddeden bazı hemiselülozlarm ayrılması sonucu siyah çözeltinin yüksek viskozite problemi de çözülmektedir. Daha sonra desilikasyonlu buğday saplarından 02-NaOH metoduyla kağıt hamuru üretim çalışmaları yapılmış olup, elde edilen verilere göre en uygun pişirme şartlan aşağıdaki gibi bulunmuştur: NaOH oranı : % 12-14 Sıcaklık : 120- 110 °C Pişirme süresi : 20 - 30 dakika Oksijen basıncı : 6 kg/cm2 Çözelti / Sap oranı : 5/1 Sonuç olarak, aynı şartlarda elde edilen desilikasyonsuz 02-NaOH hamurlanna göre elenmiş verimde artış (% 6,5), elek artığında azalma (% 12,75), Kappa numarasında azalma (3,7) ve parlaklık değerinde artış (% 10,9) elde edilmiştir.
