Özet:
Çeşitli ağır metal iyonlarının su ve gıda numunelerinden alevli atomik absorpsiyon spektrofotometresiyle (FAAS) tayinlerinden önce bulundukları ortamdan ayrılması ve zenginleştirilmesi için geliştirilen taşıyıcı element ilavesiz birlikte çöktürme (TEİBÇ) yönteminde organik bir ligant olan 2-(2-Bromobenzil)-1H-Benzimidazol (BOB) literatürde ilk defa bu tez kapsamında organik birlikte çöktürme ajanı olarak kullanılmıştır. Analit iyonlarının geri kazanımı üzerine sulu çözelti pH'ı, BOB miktarı, bekleme süresi, santrifüj hızı ve süresi ile numune hacmi gibi önemli deneysel faktörlerin etkileri incelenmiş ve ilgili parametreler sırası ile 8.0, 4.0 mg, 5 dakika, 3000 devir/dakika, 3 dakika ve 100 mL olarak optimize edilmiştir. Geliştirilen yöntem için zenginleştirme faktörü 25 olarak, gözlenebilme sınırı ise Pb(II), Cd(II) ve Cu(II) iyonları için sırasıyla 7.27, 2.56 ve 2.01 µg L–1 olarak ve bağıl standart sapma ise her üç metal iyonu için %4'ten küçük olarak tespit edilmiştir. Gerçek numune matriksinde bulunan pek çok anyon ve katyonun analit iyonlarının geri kazanımı üzerine önemli bir girişim etkisinin olmadığı görülmüştür. Analit ekleme/geri kazanma çalışmalarıyla metodun doğruluğu test edildikten sonra önerilen hızlı, seçici, düşük maliyetli ve çevre dostu TEİBÇ yöntemi, dere ve deniz suları ile lahana, patlıcan ve maydanoz gibi çeşitli gıda numunelerinde Pb(II), Cu(II) ve Cd(II) seviyelerinin belirlenmesinde başarıyla uygulanmıştır.
