Doğu Karadeniz bölgesinde yapılan patlatmalarla oluşan depremlerin ayırt edilmesi ve deprem oluşturan aktif fayların belirlenmesi

Abstract

Doğu Karadeniz Bölgesinde son yıllarda çok sayıda patlatma yapılmış ve deprem istasyonlarında kaydedilmiştir. Bu durum kataloglarda depremlerle patlatmaların karışmasına sebep olmaktadır. Bir bölgenin depremselliğini doğru bir şekilde belirleyebilmek için kataloglardan depremlerle taş ocağı patlatmalarının ayrımının yapılması gerekmektedir. Patlatma ve depremler değişik yöntemlerle birbirlerinden ayırt edilebilir. Bu ayrımı güvenli bir şekilde yapabilmek için farklı yöntemlerin birlikte uygulanması gerekmektedir.Bu çalışmada Türkiye'nin Doğu Karadeniz Bölümünde (37.60-420 boylamları ve 40.20-41.50 enlemleri arasında kalan bölge) oluşan depremlerin ve taşocağı patlatmalarının ayrımı yapılmıştır. Bunun için 2002-2010 yılları arasında meydana gelen, Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü (BÜ-KRDAE) ve Karadeniz Teknik Üniversitesi'ne ait istasyonlarda kaydedilen sismik olaylar Gece gündüz oranı, S/P oranı ve Zaman-Frekans Analizi yöntemleriyle incelenmiştir.Sonuç olarak kayıtlar bu şekilde analiz edildiğinde olayların yaklaşık %65'ini patlatma kayıtları oluşturmaktadır. Karada gözlenen patlatmalar yoğun olarak Of, Maçka, Yomra, Araklı, Rize ve Gümüşhane' de büyük taş ocaklarının bulunduğu yerlerdedir. Giresun, Gümüşhane, Trabzon arasında kalan bölgede hem patlatma hem de küçük depremler kaydedilmiştir. Depremlerin büyük bir kısmı denizde gözlenmiştir. Karadeniz açıklarında oluşan olayların deprem olduğu ve bölgedeki Karadeniz sahili boyunca uzanan bindirme zonu üzerinde olduğu görülmüştür.