Özet:
Küresel ısınmanın hızlı bir şekilde artmasının ve bağlantılı olarak iklim değişikliklerinin meydana gelmesinin en önemli nedeni havaya salınan sera gazlarının oluşturduğu kirliliktir. Hava kirliliği insan sağlığını etkilemekle birlikte, hayat kalitesini düşürmekte, ayrıca bitki ve hayvan yaşamlarını da tehdit etmektedir. Şehirlerde meydana gelen hava kirliliğinin en önemli nedeni taşıt ve sanayi kaynaklı emisyonların oluşturmuş olduğu kirliliktir. Karadeniz Bölgesi'nin en büyük liman kentlerinden biri olan Trabzon; nüfus yoğunluğu, sanayisi ve limanlarının varlığı nedeniyle hava kirliliğine maruz kalmaktadır. Bu çalışmada, Trabzon limanında gemi hareketleri ve liman operasyonları kaynaklı emisyonların ölçülüp haritalanması ve bu emisyonların AERMOD modeli kullanılarak akış eğilimlerinin belirlenip çevreye etkisinin araştırılması amaçlanmaktadır. Bu kapsamda bir yıl boyunca gemilerin yanaşma ve kalkış manevraları esnasında emisyon ölçümleri yapılmıştır. Bu ölçümlerin yanı sıra limanda gerçekleştirilen operasyonlardan kaynaklı emisyonların ölçülmesi ile birlikte limanda oluşan toplam emisyon miktarı tespit edilmiştir. Oluşan emisyonların AERMOD model programı ile günlük, aylık ve yıllık dağılımları belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda gazların yaklaşık 20 km2'lik bir alanda etkili olduğu ve uzak mesafelere kadar yayıldığı tespit edilmiştir. Özellikle NO2 gazının diğer gazlardan çok daha geniş bir alana yayıldığı anlaşılmıştır.
