Bulanık çıkarım tabanlı bir model yardımıyla tedarikçi güvenilirliğinin analizi

Abstract

Tedarikçi seçimi birçok faktörün değerlendirildiği kapsamlı bir süreçtir ve tedarikçi seçimini etkileyen stratejik faktörlerden birisi de tedarikçi güvenilirliğidir. Literatürde çeşitli yöntemlerle tedarikçi performansını değerlendiren birçok çalışma bulunmaktadır. Fakat bu çalışmaların çoğunda, tedarikçi güvenilirliğini etkileyen parametreler göz ardı edilmiştir. Bu çalışmada literatürden farklı olarak tedarikçi güvenilirliğini etkileyen parametrelerin belirlenmesi ve bu parametrelerin önem derecelerinin hesaplanması amaçlanmıştır. Çalışma kapsamında ilk olarak kapsamlı bir yayın taraması yapılmış ve tedarikçi güvenilirliğini etkileyen parametreler zamanlama, miktar, kalite, esneklik, deneyim, sürdürülebilirlik ve fiyat olarak tespit edilmiştir. Ardından parametre ağırlıkları farklı sektörlerde çalışan uzman görüşlerine dayanarak bulanık Analitik Hiyerarşi Prosesi (AHP) tekniği ile hesaplanmıştır. Hesaplamalar sonucunda parametrelerin sıralaması Kalite (0,36), Zamanlama (0,20), Fiyat (0,16), Sürdürülebilirlik (0,09), Miktar (0,07), Esneklik (0,06) ve Deneyim (0,06) olarak bulunmuştur. Çalışmanın devamında bulanık çıkarım tabanlı bir risk değerlendirme modeli yardımıyla savunma sanayinde faaliyet gösteren bir işletmenin tedarikçileri değerlendirilmiştir. Bu çalışmalara ek olarak, tedarikçi güvenilirliğini etkileyen parametrelerin önem derecesinin sektörler arasındaki değişiminin ortaya koyulması amaçlanmıştır.