Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mahur Beste adlı eserinde bağdaşıklık

Abstract

Tutarlılık ile beraber bağdaşıklık metinsellik ölçütlerinden en önemlileri olarak görülür ve metnin bir bütün olarak algılanmasında ayrı bir önem taşır. Günümüz metin dil bilimi çalışmalarında sıkça tercih edilen bir yöntem olarak bağdaşıklık unsurlarının tespiti, bu çalışmanın da içeriğini oluşturmaktadır. Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı'nın öncü isimlerinden, saf şiir akımının temsilcisi Ahmet Hamdi Tanpınar'ın Mahur Beste adlı romanı bağdaşıklık başlığı altında incelenmiş, elde edilen veriler ışığında değerlendirmelerde bulunulmuştur. Giriş bölümünde çalışmaya temel oluşturan kavramlar ve bağdaşıklık unsurları hakkında genel bilgiler verilmiş, açıklamalarda bulunulmuştur. Birinci bölümde çalışmanın içeriğini oluşturan kavramlar hakkında bilgiler verilmiştir. Burada metin, söylem, metin dil bilimi, metinsellik ölçütleri, bağdaşıklık ve bağdaşıklık unsurları üzerinde durulmuştur. Metin dil bilimi alanı üzerine yapılan ilgili çalışmalara yer verilmiş, bağdaşıklık unsurları örneklerle beraber açıklanmaya çalışılmıştır. İkinci bölümde Tanpınar'ın hayatı ve eserleri üzerine bilgiler paylaşılmış, çalışmanın konusu olan Mahur Beste romanı tanıtılmış, metin üzerinden örneklerle beraber bağdaşıklık unsurları; gönderim, eksilti, değiştirim, bağlaçlar ve sözcüksel bağdaşıklık alt başlıkları altında tespit edilmiştir. Sonuç bölümünde elde edilen veriler çerçevesinde metin üzerine değerlendirmelerde bulunulmuştur.

Along with coherence, cohesion is seen as the most important textuality criteria and has a special importance in perceiving the text as a whole. The determination of cohesion elements as a method that is frequently prefferred in today's text linguistics studies is also the content of this study. The novel named Mahur Beste by Ahmet Hamdi Tanpınar, one of the pioneers of Turkish literatüre in the Republican Period and the representative of idyllic poetry movement, was examined under the title of cohesion, and evaluations were made in the light of the data obtained. In the introduction part, general information and explanations are given about the basic concepts and cohesion elements of the study. In the first part, information is given about the concepts that make up the content of the study. Here, text, discourse, text linguistics, textuality criteria, cohesion and cohesion elements are emphasized. Relevant studies on text linguistics were included, and the elements of cohesion were tried to be explained with examples. In the second part, information on Tanpınar's life and works was shared, "Mahur Beste" novel, which is the subject of the study, was introduced, together with examples throught the text, elements of cohesion; reference, ellipsis, substitution, conjunctions and lexical cohesion were determined under subheadindgs. In the conclusion part, evaluations were made on the text within the framework of the data obtained.