Özet:
Bu çalışmada, Türkiyenin değişik bölgelerinde bulunan anadrom ve anadromolmayan kahverengi alabalık (Salmo trutta L.) ve Anadolu alası (Salmo platycephalus)populasyonlarının genetik ve morfolojik yapıları mtDNA-RFLP analiz yöntemi ve Trussağı sistemi kullanılarak çalışılmıştır. mtDNA'nın üç faklı bölgesi (ND1, Sitokrom b/D-Loop ve ND5/6) PZR ile arttırıldıktan sonra kesici enzimlerle kesilmiş, 31 farklı birleşikhaplotip gözlenmiştir. Birleşik haplotipler arasındaki sekans farklılığı değerleri 0,0004 -0,0289 arasında değişmiş ve oluşturulan UPGMA ağacında alabalığın Tuna (DA) veAdriyatik (AD) olarak iki ana soy grubuna ayrıldığı belirlenmiştir. Populasyonlar arasıortalama nukleotit çeşitliliği 0,010 ve nukleotit farklılığı 0,009, populasyonlar içindekihaplotip ve nukleotit çeşitliliği değerleri ise sırasıyla ortalama 0,270 ve 0,001 olarakhesaplanmıştır. Monte-Carlo simulasyonuyla tüm populasyonlar arası genetik heterojenitetest edilmiş ve haplotip frekanslarının dağılımında istatistiki olarak önemli farklılıklarbulunmuştur (Ï 2 = 8647,20, P<0,001). Fakat dere ve deniz ekotipleri arasında heterojeniteolmadığı belirlenmiştir (Ï 2 = 15,28, P = 0,1350). Populasyonlar arasında önemli genetikfarklılık olduğu (ΦST=0,92) ve göç eden dişi balık miktarının (Nem = 0,045) düşük olduğutespit edilmiştir. Bununla birlikte, anadrom ve yerleşik gruplar arasında genetik farklılıkbulunamamış (ΦST=0,084) ve göç oranı yüksek bulunmuştur (Nem = 5,5). Morfometrik vemeristik karakterler için populasyonlara ait bireylerin kendi orjinal gruplarına doğrusınıflandırma oranının %84,36 olduğu tespit edilmiştir. Tüm taksonlar için Diskriminantanalizi yardımıyla hesaplanan Mahalanobis uzaklık matrisi sonucuna göre S. platycephalusve S. t. abanticus diğer taksonlardan açık bir şekilde ayrılmıştır. S. t. labrax ile S. t. fario veS. t. caspius ile S. t. macrostigma aynı alt grup içinde yer almıştır.
