Özet:
Bu çalışmada, yeni bir nanopartikül (NP) test sistemi geliştirilerek, karbon 60 (C60), titanyum dioksit (TiO2), bakır (Cu) ve gümüş (Ag) nanopartiküllerinin zebra balığı (Danio rerio) larvaları üzerine etkileri belirlenmiştir. Ayrıca, NP'lerin letal (LC50) ve subletal konsantrasyonları belirlenerek metallothienin-2 (MT-2) proteinini kodlayan genin ekspresyonundaki değişimler, Real-time PZR ile SYBR Green I kullanılarak analiz edilmiştir. Yeni geliştirilen test sistemi ile üç farklı zamanda tekrarlanan doz-etki deney sonuçlarının tekrarlanabilir olduğu görülmüş ve LC50 değerleri Ag, Cu ve TiO2 NP'ler için sırasıyla 0,27; 0,65 ve 897 mg/L olarak hesaplanmıştır. Hg+2'nın farklı konsantrasyonları ile yapılan MT-2 gen ekspresyon analizleri sonucunda Hg+2'nın gen ekspresyonunu kontrol grubuna oranla 10 kat (% 89) arttırdığı tespit edilmiştir. C60 ve TiO2 NP'ler ile Hg+2'nın birlikte etkisinin araştırıldığı gen ekspresyon deneyleri sonucunda C60 ve TiO2'in Hg+2'nın toksisitesini önemli oranda azalttığı belirlenmiştir. Cu+2 ve Cu-NP'ün toksisitelerinin karşılaştırıldığı deneylerde Cu+2'ın sebep olduğu gen ekspresyon artışının Cu-NP'e göre 3 kat fazla olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, sertliği (mg/L CaCO3) yüksek olan sularda Cu-NP'ün toksisitesinde artış olurken, EDTA bulunan sularda Cu-NP'ün toksisitesinin azaldığı tespit edilmiştir.
