Vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkisi: OECD ülkeleri için panel veri analizi (2000-2014)

Abstract

"Vergilerin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi: OECD Ülkeleri İçin Panel Veri Analizi (2000-2014)" adlı çalışmada OECD ülkelerinde konularına göre vergilerin gelir dağılımı üzerinde olumlu veya olumsuz etki yapıp yapmadığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Kamu harcamalarının finansmanının sağlanması için devletlerin önemli gelir kaynaklarından birini vergiler oluşturmaktadır. Çalışmada vergi ile ilgili genel tanımlamalara yer verilerek gelir, servet ve harcamalar üzerinden alınan vergiler ele alınmıştır. Bu vergi türlerinin gelir dağılımı üzerindeki etkileri incelenmiştir. OECD ülkelerinin vergi sistemleri ve gelir eşitsizliği ile ilgili genel açıklama yapılmıştır. Daha sonra gelir dağılımı kavramı açıklanarak gelir dağılımı eşitsizlik ölçütlerinden Lorenz Eğrisi, Gini Katsayısı, Yüzde Paylar Analizi ve Dalton Atkinson eşitsizlik ölçütlerine yer verilmiştir. Gelir dağılımı eşitsizliğinin azaltılması ülkelerin temel amaçları arasında yer almaktadır. Gelir eşitsizliğinin azaltılmasında ülkelerin uyguladıkları vergi politikalarının etkisi bulunmaktadır. Çalışmanın son kısmında OECD ülkeleri için gelir, servet ve harcamalar üzerinden alınan vergilerin gelir dağılımı üzerindeki etkisi panel veri analiziyle incelenmiştir. Çalışmada 36 OECD üye ülkesi için tüm değişkenlerin verilerinin mevcut olduğu 2000-2014 dönemi ele alınmıştır. Çalışmada ulaşılan bulgulara göre, gelir üzerinden alınan vergiler ve servet üzerinden alınan vergiler ile Gini Katsayısı arasında negatif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Diğer bir ifadeyle ele alınan dönemde gelir üzerinden alınan vergilerin ve servet üzerinden alınan vergilerin GSYH içindeki payının artmasının gelir dağılımı eşitsizliğini azalttığı sonucuna ulaşılmıştır. Harcamalar üzerinden alınan vergiler ile Gini Katsayısı arasında ise pozitif yönlü anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Dolayısıyla incelenen dönemde harcamalar üzerinden alınan vergilerin GSYH içindeki payının artmasının gelir dağılımı eşitsizliğini arttırdığı sonucuna ulaşılmıştır.

This study, titled "The Effect of Taxes on Income Distribution: Panel Data Analysis for OECD Countries (2000-2014)", aimed to determine whether the taxes in OECD countries have a positive or negative effect on the income distribution. Taxes constitute one of the important income sources of the states for the financing of public expenditures. In this study, following the general definitions of the tax; the taxes on income, wealth and expenditures are explored. The effects of these tax types on income distribution are examined. A general analysis is made regarding the tax systems and income inequality of OECD countries. Then, the concept of income distribution is explained and the Lorenz Curve, the Gini Coefficient, the Percentage Shares Analysis and the Dalton Atkinson inequality criteria are investigated. The alleviation of inequality of income distribution is one of the primary objectives of the world countries. The tax policies of the countries have an effect on the alleviation of income inequality. In the last part of the study, the effect of taxes on income, wealth and expenditures on income distribution is analyzed by panel data analysis for OECD countries. In this study, the period of 2000-2014, where data of all variables are available for 36 OECD member countries, is investigated. According to the findings, the conclusion can be drawn from this study is that there is a significant negative relationship between the taxes on income and wealth and the Gini Coefficient. In other words, it can be concluded that an increase in the share of taxes both on income and wealth in GDP leads to a decrease in the income distribution inequality for the examined period. Nevertheless, there is a significant positive relationship between the taxes on expenditures and the Gini Coefficient. In that regard, it can be said that an increase in the share of taxes on expenditures in GDP leads to an increase in the income distribution inequality