Özet:
Bu çalışmada Kastamonu, Sinop ve Samsun bölgelerinde dağılım gösteren beyaz kummidyesi (Chamelea gallina L., 1758)'nin bazı populasyon özellikleri (biyometrik ölçümlerve yaş) incelenmiştir. Sürmene Deniz Bilimleri Fakültesi'ne ait yetiştiricilik tesisindetanklara stoklanan bireylerin yıllık büyüme performansı değerlendirilip, biyokimyasalkompozisyonu ile gonad gelişim safhalarının ortaya konulması amaçlanmıştır.2002-2003 av sezonunda avcılığa açık (Samsun-Kastamonu) ve kapalı (Sinop)bölgelerden örneklenen bireylerin biyometrik özellikleri arasında farklılıklar belirlenmiştir.En uzun ve kısa boylu bireyler 31.5 ve 6.3 mm ile Sinop bölgesinden örneklenmiştir.Kastamonu, Sinop ve Samsun bölgelerinden örneklenen C. gallina'nın ortalama boylarısırasıyla 18.48±0.16 mm, 19.56±0.09 mm ve 18.45±0.16 mm'dir. ncelenen bireyleriçerisinde Sinop bölgesinden örneklenen ve 28.56 mm boyundaki C. gallina'nın 11+yaşında olduğu ve bugüne kadar tespit edilebilen en yaşlı birey olduğu ortaya çıkmıştır.C. gallina'nın büyüme parametreleri Karadeniz'de Sinop için Lâ = 28.883, K = 0.21yıl-1; Samsun için Lâ = 25.995, K = 0.16 yıl-1 ve Kastamonu için Lâ = 26.599, K = 0.22 yıl-1olarak hesaplanmıştır.Sinop, Samsun ve Kastamonu bölgelerinde C. gallina'nın ilk kış büyümesinin (0+ yaş)sırasıyla ortalama 5.93, 6.68, 5.58 mm boyda oluştuğu, Sinop bölgesinde 11+ yaşında28.56 mm'ye ulaştığı, Samsun bölgesinde 9+ yaşında ortalama 22.21 mm boyda olduğu veKastamonu bölgesinde 22.90 mm'lik boya ancak 7+ yaşında ulaştığı tahmin edilmiştir.Tank ortamında C. gallina etindeki kuru madde üzerinden, ham protein, ham yağ vekül miktarları sırasıyla %76.04-67.66, %1.75-3.75 ve %0.84-1.95 arasında değişimgöstermiştir.Doğal ortamdan ve tanklardan örneklenen bireylerde 1 yıl süresince gonad gelişimsafhaları incelenmiştir. lk gametogenesis, olgunlaşmaya başlama, olgunlaşma,yumurtlama ve emisyon safhası olarak 5 safha tespit edilmiştir.
