Özet:
Bu tezde, halen sadece birkaç alabalık işletmesinde ikinci tür olarak yetiştiriciliği yapılan kaynak alabalığının (Sahelinus fontinalis Mitchill, 1814) Doğu Karadeniz Bölgesi'nde tatlısu ve deniz suyundaki kültür potansiyelinin irdelenmesi amacıyla, çevresel gereksinimleri, döl verimi, beslenme ve büyüme özellikleri çalışılmıştır. Kaynak alabalığının nisbi yumurta verimi üç yaşındaki anaçlarda 2843±479 (2006- 3572) adet/kg ve yumurta büyüklüğü 4.58+0.254 (4.07-4.94) mm olarak belirlenmiştir. Yumurtalar, 217-278 GD'de gözlenmiş, 387-448 GD'de çıkış ve serbest yüzme 616-708 GD'de gerçekleşmiştir. Döllenmeden serbest yüzme aşamasına kadar meydana gelen toplam kayıp oram %48±23.7 olarak saptanmıştır. Yumurtadan çıkışta 12.1±0.32 mm olan tam boy, serbest yüzme başlangıcında 19.0±0.96 mm'ye, yaş ağırlık ise 72.5±5.58 mg'dan 98.9±6.22 mg'a ulaşmıştır. Besin kesesi değerlendirme randımanı (YCE) 0.50 olarak bulunmuştur. Günlük değişken su sıcaklığı denemesi süresinde (9-2 1°C) yetiştirilen kaynak alabalıklarında ortalama ağırlık 26.63±6.02 g'dan 56.66±15.38 g'a; 16°C'de 26.47+3.90 g'dan 58.32±13.44 g'a ve 20°C*de ise 26.59+4.28 g'dan 51.43±13.58 g'a ulaşmış ve 20°C'deki balıklann önemli derecede yavaş büyüdüğü belirlenmiştir. Günlük yem tüketim oram ise 16°C grubunda yüksek bulunmuştur. Başlangıçta ortalama 37.0+6.91 g (n=80) ağırhğmdaki kaynak alabalıkları, çalışma sonunda tathsuda 63.60±14.34 g; %o9-10 tuzlulukta 67.88±13.89 g; %ol5-16 tuzlulukta 54.35±15.89 g ve %o23-24 tuzlulukta ise 42.85±17.16 g olarak gerçekleşmiştir. Tatlısu grubu ile %»9-10 tuzluluk grubu arasındaki farklılığın önemsiz, diğer grupların ise birbirinden önemli derecede farklı olduğu bulunmuştur. Kaynak alabalığının 16°C ve 20°C'de rutin ve aktif oksijen tüketimleri sırasıyla, 141 ve 432, 221 ve 628 mg02/kg/saat olarak belirlenmiş ve aralarındaki farklılık önemli bulunmuştur.
