Uzungöl'ün hidrografik özellikleri, su ürünleri ve rekrasyon açısından değerlendirilmesi üzerine bir araştırma

Abstract

Bu çalışmada, Uzungöl'ün çevresel özellikleri (su sıcaklığı, çözünmüş oksijen, suyun elektriksel iletkenliği ve pH), askıda katı madde girdisi ve klorofîl-a konsantrasyonu araştırılmıştır. Uzungöl'ün temel çevresel sorunlarından derelerin taşıdığı materyallerle her geçen gün dolması ve nemcil bitkilerle göl aynasının kaplanması gibi problemlerin boyutları belirlenip çözümler irdelenmiştir. Çalışmada, bugün Uzungöl'ün yaklaşık olarak 837 m uzunluğunda, 279 m genişliğinde ve en derin yerinin 5.87 m olduğu belirlenmiştir. Uzungöl'ün yıllık ortalama su sıcaklığı 9 °C olup, göl suyunda çözünmüş oksijenin su bitkisi alanlarında 0.03 mg/l'ye kadar düştüğü ve diğer istasyonlarda en yüksek 14.35 mgA düzeyinde olduğu, pH'm yıl boyunca 5.50 ile 8.15 arasında değiştiği, göl suyu elektriksel iletkenliğinin ise 26.9 us ile 95.8 us arasında değiştiği tesbit edilmiştir. Uzungöl'e yıl boyunca ortalama olarak Haldizen deresinin 9.5 mg/1, Balastel deresinin ise 10.2 mg/1 askıda katı madde taşıdıkları ve gölde yılda ortalama 533 ton (126 ton - 3457 ton) katı madde birikebileceği tahmin edilmiştir. Buna göre, Uzungöl yılda ortalama 355 m3 lük (84 m3 - 2304 m3) hacim kaybına uğrayabileceği tesbit edilmiştir. Çalışmada, Uzungöl'ün son 20 yıl içersindeki hacim kayıpları gözönüne alınırsa, yakın bir gelecekte bir göl olmaktan çıkabileceği ve bir bataklığa dönüşebileceği, eski albenisini ve dolayısıyla sahip olduğu turistik, ekolojik ve su ürünleri potansiyelini kaybedebileceği belirlenmiştir. En geçerli rehabilitasyon yöntemi ise bir an önce birikmiş sedimentin ve su bitkilerinin gölden mekanik yöntemlerle uzaklaştırılması olarak gözükmektedir.