Özet:
Zaman içerisinde dünya ülkelerinin enerji kaynağına olan ihtiyacı ve bu ihtiyaçlaraulaşılabilirliği ülkeler bazında artacaktır. Bu enerji kaynaklarından en önemlisi ve en çokihtiyaç duyulanı bilindiği üzere petroldür. BTC boru hattı ve Irak-Türkiye boru hattınınamacı Hazar Bölgesi ve Irak petrolünü Türkiye üzerinden diğer dünya ülkelerineulaştırmaktır. Bu bakımdan Türkiye'nin üzerine düşen görev, talep edilen petrol ihtiyacıher ne boyutta olursa olsun, kullanılabilirlik açısından maksimum değerlere yakın limanyapıları ve kapasiteleri ile daha temiz, güvenli ve kaliteli arzı yerine getirmektir.Türkiye'nin coğrafi pozisyonu ve petrol bölgelerine yakın olması nedeniyle, geçişgüzergâhı olarak en iyi alternatif olduğu bilinmektedir. Bakü-Ceyhan ve Irak-Türkiye boruhatları projeleri ile Türkiye Hazar Bölgesi ve Irak petrollerini diğer dünya ülkelerineulaştırabilecek, stratejik açıdan önemli bir kilit ülke konumuna gelecektir.Bu çalışmada Türkiye Cumhuriyeti BTC Deniz Terminali ve BOTAŞ Ceyhan Denizterminali için, AWESIM simülasyon modelleme programı kullanılmıştır. Bu modellemetoplamda 365 gün üzerinden değerlendirilmiş ve her bir gemi limana 12-24 saat, 12-36saat, 24-36 saat ve 24-48 saat aralıklarla gelmiştir. Yıl içerisinde toplam fırtınalı günlerinsayısı 30 gün olarak ele alınmıştır. Her gemi limana yanaşırken ve kalkarken römorkör vekılavuz hizmeti istemektedir. Bir geminin römorkör ve kılavuz hizmeti bitmeden diğergemilere römorkör ve kılavuz hizmeti verilememektedir. Sonuç olarak bu çalışma limanagelen gemi sayısı, limanda römorkör hizmeti ve yanaşma yeri bakımından oluşan kuyrukmiktarı, gemilerin kuyrukta bekleme süreleri, römorkörlerin meşguliyeti değerlendirilereklimanın elleçleme kapasitesi belirlenmiştir. Bu amaçla limanların minimum ve maksimumtaşıma kapasitesi değerleri örnekleme metodu ile bulunmuştur.