Yılmaz Erdoğan'ın mizah dili

Abstract

Antik Çağ'dan günümüze farklı disiplinlerin türlü yaklaşımlarla izah etmeye çalıştığı gülme; bir duygu, düşünce ve davranış üçgeninde değerlendirildiğinde çeşitli etkilerle uyumsuz durumlar karşısında ortaya çıkan bir tepki olarak nitelendirilebilir. Bu çalışmada, öncelikle gülmenin kapsamı ve türleri belirlenmeye çalışılmış, tarihsel süreçte nasıl değerlendirildiği ve hangi bakış açılarıyla ele alındığı sorgulanmıştır. Gülmeyi anlaşılır kılmak için öne sürülen kuramlardan hareketle neden gülündüğü, gülünç olanın ne olduğu sorularına açıklık getirilmeye çalışılmıştır. Öte yandan mizahın gülmeyle olan bağlantısına ilişkin bir çerçeve çizilirken geleneksel ve Batı tarzında gelişen mizah türlerine de değinilmiştir. Çalışmada, Karagöz metinlerinden bugüne mizah dili yaratma sürecinin değişip değişmediği, Yılmaz Erdoğan'ın mizah dili kapsamında sorgulanmıştır. Bu sorgulamanın örneklemini Erdoğan'ın Haybeden Gerçeküstü Aşk, Feriştah'ın Fentezileri, Laz Bakkal ile Tombalak ve Bana Bir Şeyhler Oluyor adlı tiyatro oyunlarının yanında Vizontele, Vizontele Tuba, Organize İşler, Neşeli Hayat, Kelebeğin Rüyası, Patron Mutlu Son İstiyor, Ekşi Elmalar ve Tatlım Tatlım adlı filmleri oluşturmuştur. İnceleme neticesinde Yılmaz Erdoğan'ın mizah dilinin Karagöz'le yaratılan geleneğin bir devamı olduğu sonucuna varılmıştır. Laughter is a universal phenomenon that has been the subject of explanations in various disciplines with different approaches. Laughter, in the realm of emotions, thoughts and behaviors, can be defined as a reaction which arises in response to discordant situations that are caused by various factors. This thesis first attempts to delineate the extent of the concept of laughter and lists the types of laughter. The interpretation of the concept of laughter in the historical process by different viewpoints is another dimension this study examines. By surveying the theories of laughter, which attempted to clarify the concept of laughter, this thesis seeks answers to the questions of why people laugh and what people find funny. The relation between laughter and humour draws the framework in which this thesis refers to the types of humour in the Turkish and Western literatures. This thesis examines whether the creative process in formulating the humour language has been changed or not since the Karagöz texts in the context of the humour language of. In this context, the texts analyzed were composed of Yılmaz Erdoğan's The Trivial and Surreal Love (Haybeden Gerçeküstü Aşk), The Fannasies of Feriştah (Feriştah'ın Fentezileri), Laz Bakkal ile Tombalak and Some Sheikhs are Happening to me (Bana Bir Şeyhler Oluyor) plays and Vizontele, Vizontele Tuba, Organized Affairs (Organize İşler), The Joyous Life (Neşeli Hayat), The Dreams of A Butterfly (Kelebeğin Rüyası), The Boss Asks A Happy Ending (Patron Mutlu Son İstiyor), The Sour Apples (Ekşi Elmalar) and Honey Honey! (Tatlım Tatlım!) films. This thesis concluded that the humour language of Yılmaz Erdoğan follows the traditional humour language of Karagöz.